W ostatnim tygodniu września byłam gościem wydarzenia w ramach projektu Fundacji Arte,którego celem było zapoznanie warszawskim seniorów z pożytkami jakie dają ogrody i ogrodnictwo. W maju i czerwcu panie Iwona Dąbrowska (ogrodniczka), Małgorzata Dyrska (architektka krajobrazu) oraz Ewa Andrzejewska (przewodniczka po Warszawie) prowadziły spotkania o ogrodowo-przyrodniczej tematyce pod hasłem „HORTITERAPIA – to naprawdę działa!”. Miały one formę pokazów (np. o planowaniu rabaty ogrodowej albo prowadzeniu oszczędnego ogrodu) i przyrodniczo-historycznych wycieczek po różnych parkach Warszawy (Park Ujazdowski, Ogród Krasińskich, Saski, Łazienki Królewskie). Wrześniowe spotkanie, które odbyło się w WARSZTACIE na Placu Konstytucji, była to prezentacja popularyzatorskiej publikacji pt. „BLIŻEJ OGRODU W MIEŚCIE”, która powstała podczas tegorocznych wakacji. Była to zarazem okazja do spotkania z uczestniczkami wiosennej części projektu (teraz rozpoczyna się bowiem jesienna, zamknięta część projektu, we współpracy z jednym ze stołecznych UTW). Na spotkaniu były rozmowy o tym co się wydarzyło przez letnie miesiące w ogrodach, wymiana spostrzeżeń i doświadczeń, pojawiły się też ogrodnicze pytania. Stół, wokół którego zasiedli zgromadzeni goście, kusił owocami i ciastem śliwkowym, a zdobiła go jesienna kompozycja z winobluszczem i rozchodnikiem okazałym w rolach głównych…
Można by powiedzieć: -Jeszcze jedno miłe posiedzenie przy herbacie, ale to nie byłaby prawda. Ogrodowe spotkania zgromadziły w ciągu sezonu licznych uczestników (na pokazach było to na ogół po kilkanaście osób, na spacerach liczba ta sięgała pięćdziesięciu). Pozwoliły im bez dodatkowych kosztów spędzić czas w pięknych miejscach i w przyjaznej atmosferze. Temat ogrodów sprawił, że osoby te wyszły z domów, przełamały codzienną rutynę, spotkały się z nieznajomymi i dzięki temu odniosły liczne korzyści. Można ich wymienić wiele: ruch na świeżym powietrzu, zdobywanie nowej wiedzy, doznawanie przyjemności odkrywania nowych miejsc i czerpania satysfakcji estetycznej w kontakcie z naturą. Była to również okazja do wspólnego przeżywania pozytywnych doznań i dzielenia się nimi z przyjaciółmi. Kiedy przypomnimy sobie, że wszystko to było udziałem seniorów, grupy społecznej często marginalizowanej, to znaczenie tego przedsięwzięcia rośnie dodatkowo. Wspólne siedzenie wokół stołu, dzielenie się wiedzą i spostrzeżeniami, świętowanie nadejścia kolejnej pory roku i smakowanie jej w dosłownym tego słowa znaczeniu – to sprawy niebanalne dla tych nie rzadko samotnych, schorowanych i często wykluczanych − Seniorów. Tu należy wspomnieć o wielkim potencjale ogrodów, ogrodnictwa jako tematu jednoczącego i mobilizującego ludzi. Możemy mówić o tym aspekcie hortiterapii, którego celem jest integracja społeczna w szerszym wymiarze i poprawa dobrostanu w wymiarze osobistym. Byłam świadkiem jak uczestniczki dziękowały prowadzącym i podkreślały, że doceniają przyrodniczą tematykę spotkań.
Atmosfera spotkania była ciepła i serdeczna, choć czuło się nutę żalu, że to już koniec pierwszej, otwartej dla wszystkich części projektu. Na pamiątkę i na „dobry start” samodzielnych działań (projekt jest bowiem z założenia inspiracją i mobilizacją do jak najczęstszego kontaktu z przyrodą) wszyscy uczestnicy spotkania dostali publikację opracowaną przez panie Iwonę Dąbrowską i Małgorzatę Dyrską „BLIŻEJ OGRODU W MIEŚCIE”. Stanowi ona esencjonalny poradnik, dla tych, którzy mimo że mieszkają w miastach, pragną żyć w ściślejszym kontakcie z naturą. Opatrzona autorskimi zdjęciami, napisana przystępnym językiem i wydrukowana dużą czcionką zachęca do zapoznania się z treścią, szczególnie seniorów, ale nie tylko. Publikacja podzielona jest na rozdziały: Zieleń w mieszkaniu, Ogród na balkonie, Miejskie ogrodnictwo oraz Parki, lasy, skwery, zieleńce. We wstępie autorki tłumaczą co to takiego „hortiterapia”, odwołując się do słów Hipokratesa: „Lekarz leczy, natura uzdrawia.” Całe przedsięwzięcie finansowane jest ze środków Rządowego Programu ASOS 2014-2020 Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej.
http://www.fundacja-arte.pl/projekty-2015/46/
https://www.facebook.com/Fundacja-ARTE-225112447527060/timeline/?ref=hl
Anna Kalina-Gagnelid