Rośliny jednoroczne na suche bukiety – planujemy zakup nasion i zajęcia hortiterapeutyczne

Anna Kalina-Gagnelid

Planując kalendarz zajęć hortiterapeutycznych nie można zapominać o kompozycjach z roślin suszonych. Idealnie by choć część materiału do ich stworzenia pochodziła z upraw prowadzonych podczas zajęć terapii ogrodowej. Teraz właśnie jest doskonały moment by uzupełnić zestaw nasion o rośliny jednoroczne przeznaczone na suche bukiety. Będziemy z nich mogli skorzystać jeszcze w tym roku.

Zatem jeśli mamy możliwość prowadzenia upraw, to do listy nasion na ten rok koniecznie włączmy te z poniższej listy. Mamy wtedy gotowe zadanie, które poprowadzimy przez cały cykl wegetacyjny. Następnie zamykamy je podczas zajęć prowadzonych już tylko w pomieszczeniach. Pozyskany materiał można wykorzystywać od jesieni do przyszłej wiosny (bukiety, wiązanki nagrobne, stroiki bożonarodzeniowe, palmy wielkanocne, kompozycje na papierze). Praca z wykorzystaniem roślin własnoręcznie sianych, uprawianych i zebranych przynosi znacznie większą satysfakcję niż kiedy używa się materiału kupionego. Pozyskanie własnych nasion na następny sezon to także ważny element uzmysławiający cykliczność natury a także o czym warto pamiętać – obniżający koszty. Dobrze zaznaczyć okazy nasienne, by nie zostały omyłkowo ścięte.

Wszyscy podopieczni, w miarę możliwości, powinni brać udział we wszystkich etapach zadania. Pozwala to zaznajomić ich z procesem planowania i prowadzenia upraw. Staje się też wielomiesięcznym projektem ułatwiającym skupienie uwagi wokół wyrazistych treści. Daje okazję do wypełnienia czasu zajęć kiedy prace w ogrodzie nie są możliwe.

Warto wspólnie poszukać pasującej nazwy dla tych zajęć: np: „Bukiety na przekór Jesieni i Zimie”, „Suche i piękne”, „Kwietne wspomnienie Lata” itp.

  • Przedstawiamy poszczególne gatunki i odmiany. Możemy wykonać plansze-ściągawki z zapisanymi nazwami roślin oraz etykiety do umieszczenia na grządkach.
  • Wybieramy gatunki do uprawy na dany rok.
  • Planujemy miejsce wysiewów. Większość roślin z listy umieszczonej na końcu artykułu ma bardzo podobne wymagania uprawowe. Potrzebują stanowiska słonecznego i przepuszczalnej gleby. W zależności od tego ile mamy miejsca wybieramy rośliny słabiej lub silniej rosnące. Wyznaczenie jednej rabaty ułatwi zapoznanie się z gatunkami (jednorocznymi o konkretnym przeznaczeniu). Ułatwi też wychwycenie optymalnego momentu cięcia. Nie jest jednak koniecznością. Ważne by spełnione były wymagania stanowiskowe. Treści te przekazujemy podopiecznym.
  • Zakup nasion wraz z uczestnikami zajęć
  • Przygotowujemy rozsady
  • Wysadzamy rozsady do gruntu i zabezpieczamy agrowłókniną w razie przymrozków
  • Wysiew do gruntu oraz przerwanie wschodów
  • Kontynuacja upraw
  • Warto na bieżąco uzupełniać „Dziennik upraw” – tak by każdy gatunek uprawiany był opisany i reprezentowany przez zasuszony okaz
  • Zbiory
  • Pozyskanie nasion (sortowanie, opisanie, zabezpieczenie przed wilgocią)
  • Suszenie
  • Przygotowanie do przechowywania
  • Układanie kompozycji

Na wszystkich etapach niniejszego zadania warto zwrócić uwagę na aspekt stymulacji sensorycznej. Jeśli chodzi o pracę z roślinami suszonymi to poza bodźcami właściwymi dla wszelkich upraw tu pojawiają się dodatkowe bodźce specyficzne. Rośliny z poniższej listy są dostępne w czasie kiedy mniej przebywamy w ogrodzie. Ich faktura i struktura są bardzo charakterystyczne. Wiele z nich w dotyku jest szorstkich, chropowatych a ich płatki są sztywne i jakby papierowe. Dają możliwość doświadczania kruchości. Dźwięk jak wydają podczas pracy z nimi jest szeleszczący. Również zapach tzw. suszków stanowi ważny element zajęć hortiterapeutycznych. Kierujmy uwagę naszych podopiecznych tak by mogli całościowo i świadomie doświadczać tych wrażeń. Warto o tym z nimi porozmawiać, pytać o skojarzenia związane z dźwiękiem czy aromatami.

Lista roślin jednorocznych stosowanych w suchych bukietach

  • Celozja srebrzysta forma grzebieniasta(Celosia argentea L.)  – z rozsady/siew do gruntu
  • Celozja srebrzysta forma pierzasta(Celosia argentea L.) – z rozsady/siew do gruntu
  • Celozja srebrzysta forma kłosowata(Celosia argentea L.) – z rozsady/siew do gruntu
  • Cynia wytworna (Zinnia elegans) – z rozsady
  • Czarnuszka damasceńska(Nigella damascena)siew do gruntu
  • Czarnuszka wschodnia(Nigella orientalis L.)siew do gruntu
  • Dmuszek jajowaty – (Lagurus ovatus L.) – z rozsady/siew do gruntu
  • Driakiew gwiaździsta – (Scabiosa stellata L.) – siew do gruntu
  • Driakiew purpurowa/Wdówka (Scabiosa atropurpurea L.) – z rozsady
  • Drżączka większa(Briza maxima L.)siew do gruntu
  • Dzwonki irlandzkie(Moluccella laevis –  z rozsady/siew do gruntu
  • Gomfrena kulista/Wiecznik kulisty(Gomphrena globosa L.) –  z rozsady/siew do gruntu
  • Kocanki ogrodowe/Nieśmiertelniki – (Helichrysum bracteatum) –  z rozsady/siew do gruntu
  • Kraspedia kulista(Craspedia globosa) – z rozsady
  • Krokosz barwierski(Carthamus tinctorius L.) –  z rozsady/siew do gruntu
  • Lonas roczny(Lonas annua) –  z rozsady/siew do gruntu
  • Ostróżka jednoroczna(Delphinium ajacis L.)siew do gruntu
  • Suchokwiat roczny(Xeranthemum annuum L.)siew do gruntu
  • Suchołuska( Helipterum roseum )– z rozsady
  • Szarłat wyniosły – (Amaranthus cruentus L.)siew do gruntu
  • Szarłat zwisły(Amaranthus caudatus L.) siew do gruntu
  • Włośnica wielkokłosowa(Setaria macrostachya) – siew do gruntu
  • Zatrwian wrębny(Limonium sinuatum (L.)  – z rozsady
  • Złociszek oskrzydlony/Wiekuistka(Ammobium R. Br.) –  z rozsady/siew do gruntu

Na suche kompozycje mogą składać się bardzo różnorodne rośliny, nie tylko te typowe. Materiał warto uzupełniać o rośliny pozyskiwane ze stanu dzikiego. Im oraz bylinom przeznaczonym na suche bukiety poświęcone zostaną w przyszłości osobne artykuły.

Uwaga: Ostróżka jednoroczna jest rośliną trującą

Aby uzupełnić informacje na temat uprawy poszczególnych gatunków polecamy odwiedzenie strony:

https://zojeczka.wordpress.com/

Autor i źródło ilustracji: Peter Bucks

https://unsplash.com/photos/AITIEgEp9Cs