Rośliny jednoroczne na suche bukiety – planujemy zakup nasion i zajęcia hortiterapeutyczne
Anna Kalina-Gagnelid
Planując kalendarz zajęć hortiterapeutycznych nie można zapominać o kompozycjach z roślin suszonych. Idealnie by choć część materiału do ich stworzenia pochodziła z upraw prowadzonych podczas zajęć terapii ogrodowej. Teraz właśnie jest doskonały moment by uzupełnić zestaw nasion o rośliny jednoroczne przeznaczone na suche bukiety. Będziemy z nich mogli skorzystać jeszcze w tym roku.
Zatem jeśli mamy możliwość prowadzenia upraw, to do listy nasion na ten rok koniecznie włączmy te z poniższej listy. Mamy wtedy gotowe zadanie, które poprowadzimy przez cały cykl wegetacyjny. Następnie zamykamy je podczas zajęć prowadzonych już tylko w pomieszczeniach. Pozyskany materiał można wykorzystywać od jesieni do przyszłej wiosny (bukiety, wiązanki nagrobne, stroiki bożonarodzeniowe, palmy wielkanocne, kompozycje na papierze). Praca z wykorzystaniem roślin własnoręcznie sianych, uprawianych i zebranych przynosi znacznie większą satysfakcję niż kiedy używa się materiału kupionego. Pozyskanie własnych nasion na następny sezon to także ważny element uzmysławiający cykliczność natury a także o czym warto pamiętać – obniżający koszty. Dobrze zaznaczyć okazy nasienne, by nie zostały omyłkowo ścięte.
Wszyscy podopieczni, w miarę możliwości, powinni brać udział we wszystkich etapach zadania. Pozwala to zaznajomić ich z procesem planowania i prowadzenia upraw. Staje się też wielomiesięcznym projektem ułatwiającym skupienie uwagi wokół wyrazistych treści. Daje okazję do wypełnienia czasu zajęć kiedy prace w ogrodzie nie są możliwe.
Warto wspólnie poszukać pasującej nazwy dla tych zajęć: np: „Bukiety na przekór Jesieni i Zimie”, „Suche i piękne”, „Kwietne wspomnienie Lata” itp.
- Przedstawiamy poszczególne gatunki i odmiany. Możemy wykonać plansze-ściągawki z zapisanymi nazwami roślin oraz etykiety do umieszczenia na grządkach.
- Wybieramy gatunki do uprawy na dany rok.
- Planujemy miejsce wysiewów. Większość roślin z listy umieszczonej na końcu artykułu ma bardzo podobne wymagania uprawowe. Potrzebują stanowiska słonecznego i przepuszczalnej gleby. W zależności od tego ile mamy miejsca wybieramy rośliny słabiej lub silniej rosnące. Wyznaczenie jednej rabaty ułatwi zapoznanie się z gatunkami (jednorocznymi o konkretnym przeznaczeniu). Ułatwi też wychwycenie optymalnego momentu cięcia. Nie jest jednak koniecznością. Ważne by spełnione były wymagania stanowiskowe. Treści te przekazujemy podopiecznym.
- Zakup nasion wraz z uczestnikami zajęć
- Przygotowujemy rozsady
- Wysadzamy rozsady do gruntu i zabezpieczamy agrowłókniną w razie przymrozków
- Wysiew do gruntu oraz przerwanie wschodów
- Kontynuacja upraw
- Warto na bieżąco uzupełniać „Dziennik upraw” – tak by każdy gatunek uprawiany był opisany i reprezentowany przez zasuszony okaz
- Zbiory
- Pozyskanie nasion (sortowanie, opisanie, zabezpieczenie przed wilgocią)
- Suszenie
- Przygotowanie do przechowywania
- Układanie kompozycji
Na wszystkich etapach niniejszego zadania warto zwrócić uwagę na aspekt stymulacji sensorycznej. Jeśli chodzi o pracę z roślinami suszonymi to poza bodźcami właściwymi dla wszelkich upraw tu pojawiają się dodatkowe bodźce specyficzne. Rośliny z poniższej listy są dostępne w czasie kiedy mniej przebywamy w ogrodzie. Ich faktura i struktura są bardzo charakterystyczne. Wiele z nich w dotyku jest szorstkich, chropowatych a ich płatki są sztywne i jakby papierowe. Dają możliwość doświadczania kruchości. Dźwięk jak wydają podczas pracy z nimi jest szeleszczący. Również zapach tzw. suszków stanowi ważny element zajęć hortiterapeutycznych. Kierujmy uwagę naszych podopiecznych tak by mogli całościowo i świadomie doświadczać tych wrażeń. Warto o tym z nimi porozmawiać, pytać o skojarzenia związane z dźwiękiem czy aromatami.
Lista roślin jednorocznych stosowanych w suchych bukietach
- Celozja srebrzysta forma grzebieniasta – (Celosia argentea L.) – z rozsady/siew do gruntu
- Celozja srebrzysta forma pierzasta – (Celosia argentea L.) – z rozsady/siew do gruntu
- Celozja srebrzysta forma kłosowata – (Celosia argentea L.) – z rozsady/siew do gruntu
- Cynia wytworna – (Zinnia elegans) – z rozsady
- Czarnuszka damasceńska – (Nigella damascena) – siew do gruntu
- Czarnuszka wschodnia – (Nigella orientalis L.) – siew do gruntu
- Dmuszek jajowaty – (Lagurus ovatus L.) – z rozsady/siew do gruntu
- Driakiew gwiaździsta – (Scabiosa stellata L.) – siew do gruntu
- Driakiew purpurowa/Wdówka – (Scabiosa atropurpurea L.) – z rozsady
- Drżączka większa – (Briza maxima L.) – siew do gruntu
- Dzwonki irlandzkie – (Moluccella laevis) – z rozsady/siew do gruntu
- Gomfrena kulista/Wiecznik kulisty – (Gomphrena globosa L.) – z rozsady/siew do gruntu
- Kocanki ogrodowe/Nieśmiertelniki – (Helichrysum bracteatum) – z rozsady/siew do gruntu
- Kraspedia kulista – (Craspedia globosa) – z rozsady
- Krokosz barwierski – (Carthamus tinctorius L.) – z rozsady/siew do gruntu
- Lonas roczny – (Lonas annua) – z rozsady/siew do gruntu
- Ostróżka jednoroczna – (Delphinium ajacis L.) – siew do gruntu
- Suchokwiat roczny – (Xeranthemum annuum L.) – siew do gruntu
- Suchołuska – ( Helipterum roseum ) – – z rozsady
- Szarłat wyniosły – (Amaranthus cruentus L.) – siew do gruntu
- Szarłat zwisły – (Amaranthus caudatus L.) – siew do gruntu
- Włośnica wielkokłosowa – (Setaria macrostachya) – siew do gruntu
- Zatrwian wrębny – (Limonium sinuatum (L.) – z rozsady
- Złociszek oskrzydlony/Wiekuistka – (Ammobium R. Br.) – z rozsady/siew do gruntu
Na suche kompozycje mogą składać się bardzo różnorodne rośliny, nie tylko te typowe. Materiał warto uzupełniać o rośliny pozyskiwane ze stanu dzikiego. Im oraz bylinom przeznaczonym na suche bukiety poświęcone zostaną w przyszłości osobne artykuły.
Uwaga: Ostróżka jednoroczna jest rośliną trującą
Aby uzupełnić informacje na temat uprawy poszczególnych gatunków polecamy odwiedzenie strony:
https://zojeczka.wordpress.com/
Autor i źródło ilustracji: Peter Bucks
https://unsplash.com/photos/AITIEgEp9Cs